Zou het niet leuk zijn als je hond gewoon kon praten met je?
Goed nieuws! honden kunnen dit wel degelijk. Waar wij gemakkelijk kunnen babbelen met elkaar, communiceert je hond vooral via zijn lichaam. Daarnaast hebben ze nog verschillende manieren van blaffen en huilen waar wij als hondenliefhebbers ook veel kunnen uit afleiden. Honden verspreiden ook geuren waar andere honden informatie uit halen. Dit kunnen wij als mens niet waarnemen, maar via snuffelen verkrijgt je hond dus info over zijn omgeving.
Het begrijpen van de lichaamstaal ligt aan de basis om goed te communiceren met je hond. Wanneer deze zich begrepen voelt, zal er tussen jullie een sterkere band ontstaan. Dit is ook heel logisch. Wanneer andere mensen respect hebben voor jou gevoelens en mening, zal er een vriendelijke communicatie zijn. Wanneer anderen geen rekening met je houden, en compleet negeren wat je hen probeert te vertellen, zal zich dit uiten in verdriet, onmacht, frustratie of bij sommigen zelfs agressie. Dit is bij honden niet anders. Helaas worden ze nog wel eens verkeerd begrepen. De signalen kunnen zo snel gaan dat we ze soms gewoon nooit opgemerkt hebben. Het begrijpen van je hond kan conflicten en probleemgedrag voorkomen en is daarom ook zo belangrijk.
Is een kwispelende hond altijd een blije hond?
Er wordt wel eens aangenomen dat een hond die kwispelt, altijd blij is. Zo simpel ligt het echter niet. Er bestaan een reeks aan kwispels die verschillende betekenissen hebben.
Aan de hand van de kwispel kan je zien of de hond blij, bang of onzeker is. Wanneer een hond blij is, zal deze een Brede kwispel tonen. De staart beweeg vrolijk van links naar rechts met de staartpunt naar de mondhoeken gericht. De hond is hier meestal ontspannen en vertoont een neutrale houding. Wanneer de hond echt enthousiast is zal ook zijn achterwerk mee heen en weer bewegen wanneer hij kwispelt.
Bij angst zal een lage kwispel voorkomen. Dit is een kwispel waarbij voornamelijk de staartpunt heen en weer beweegt. De staartbasis blijft stil.
Wanneer een hond niet zeker is van de situatie, toont hij een propeller kwispel. De staart draait als een propeller in het rond. Hij probeert uit te zoeken wat er gaat gebeuren.
Een hond die wilt dat iemand op afstand blijft, toont een zwabber kwispel. Deze lijkt op de brede kwispel maar gaat trager en is een stuk minder vriendelijk bedoelt. De staart beweegt heen en weer maar de punt wijst niet naar de mondhoeken. De hond komt niet naar je toe en wil ook niet dat jij naar hem toe komt.
Als laatste is er nog de hoge stijve kwispel. De staart is omhoog en staat stil of gaat strak heen en weer bewegen. De hond vertrouwt de situatie niet en laat weten aan de ander dat deze moet opletten.
Hoe herken je stress bij je hond?
Honden zijn van nature conflictvermijdende dieren. Wanneer ze zich in een onprettige situatie bevinden, gaan ze dit met subtiele signalen duidelijk maken aan de ander. Dit doen ze om te laten weten dat ze afstand willen en geen conflict willen aangaan. Hieronder worden een aantal signalen overlopen.
Wegkijken
Het lichaam volledig wegdraaien
Oogwit tonen ( de hond kijkt vanuit zijn ooghoeken waarbij oogwit te zien is)
Een voorpootje opheffen
Tongelen ( de hond likt zijn lippen of neus)
Gapen
Hijgen (met tong in de mond en opgetrokken mondhoeken)
Uitschudden
Trillen/ beven
Plots snuffelen of krabben
Weglopen
Ook voor ons kan het van belang zijn dat wij deze signalen herkennen. Een beetje stress is normaal maar in sommige situaties is het beter dat je dit opmerkt. Wanneer kinderen naar je hond toelopen en deze begint te tongelen, kijkt weg en toont oogwit, dan vindt hij de kinderen spannend en vraagt hen op afstand te blijven. Als volwassene haal je de kinderen dan beter weg van de hond. Zo leert de hond ook dat zijn grenzen gerespecteerd worden en kunnen conflicten vermeden worden.
Natuurlijk is de situatie ook van belang. Een hond die zijn mond aflikt nadat hij gegeten heeft, ervaart geen stress. Een hond die net geslapen heeft en geeuwt, is gewoon nog een beetje moe. Wanneer je hond daarentegen op wandeling een andere hond ziet in de verte, en hij geeuwt, kan dit wel een teken van stress zijn.
Neutrale houding
Deze honden voelen zich goed, hebben een ontspannen lichaam en zijn vertrouwd met de situatie of omgeving.
De staartbasis zal niet hoger of lager staan dan de rug. De oren en staart en tong hangen losjes langs het lichaam en er is een zachte blik in de ogen. De hond hijgt niet tenzij het te warm is of na een activiteit. In deze situatie gaat een hond vaak een brede kwispel tonen. Denk maar als je na een hele dag werken thuis komt van je werk, je hond zo blij is dat hij je breed kwispelend komt begroeten.
Speelhouding
Honden die een ander uitnodigen om te spelen, gaan een spelboog maken. De hond gaat door de voorpoten, de rug vertoont een kromming en hun achterwerk staat omhoog. Op deze manier laten ze weten aan de ander dat hun intenties vriendelijk zijn en dat ze willen spelen.
Lage houding
Honden die angstig zijn, vertonen vaak een lage houding. Hiermee proberen ze de ander te laten stoppen met wat deze doet en geven ze aan dat ze zorg nodig hebben. Ook honden die een conflict willen vermijden, stellen zich passief op. Hoe angstiger een hond hoe lager de houding. Zo kan de hond op zijn buik of op zijn rug gaan liggen. Bij dit laatste geeft hij zich volledig over. Een hond gaat soms ook tijdens het aaien op zijn rug liggen. Dit is natuurlijk geen angstige hond maar deze wil gewoon graag dat je over zijn buikje streelt.
De hond zakt wat door de poten en de oren en mondhoeken zijn naar achter gericht. De staartbasis is laag en/ of de staart is tegen de buik aangedrukt.
Angst agressie
Honden die erg bang zijn, kunnen vanuit deze houding ook agressief gedrag vertonen. Wanneer ze bijvoorbeeld door een vreemde benaderd worden, en ze nemen een lage houding aan, en deze persoon blijft toch dichter komen, gaan ze eerst een reeks aan signalen geven, worden deze genegeerd, kan het zijn dat de hond toch bijt. Typisch hierbij is dat de hond zal bijten en zich daarna direct terugtrekt.
Hoge houding
Dit zijn vaak honden die opgewonden zijn of een conflict ervaren. Ze hebben een gespannen en star lichaam. Deze houding verraadt dat ze het conflict actief zullen aangaan.
De hond staat hoog op zijn poten met een opgegeven kop en de oren staan omhoog of naar voor gericht. Ook de staart staat omhoog, dit wil zeggen dat welk gedrag de hond ook zal vertonen, dit met en hoge intensiteit zal zijn. Hier kan bijvoorbeeld ook een hoge stijve kwispel voorkomen. Dan is het opletten geblazen.
Mix van houdingen
Hoe een hond zich voelt, is niet altijd zwart/wit. Meerdere houdingen tegelijk komen vaak voor. Bijvoorbeeld een hoge houding met een lage staart. De hoge houding wil zeggen dat de hond het conflict zal aangaan, maar de lage staart geeft aan dat deze hond schrik heeft.
Rasverschillen
Sommige hondenrassen houden van nature hun staart hoger (Beagle) of in een krul naar omhoog (Alaska Malamute, Shiba Inu, Samojeed, Basenji, Eurasiër,…). Dit wil dan niet automatisch zeggen dat ze een hogere houding hebben. Bij een hond die van nature zijn staart hoger draagt, kan er een subtiel verschil zijn en staat de staart nog hoger als ze opgewonden zijn.
Er zijn ook honden die hun staart wat lager dragen (windhond). Ook dit wil niet zeggen dat deze per definitie een lage houding hebben of angstig zijn. Dit zou het geval zijn wanneer ze hun staart helemaal tegen hun buik aandrukken. Wanneer windhonden de staart horizontaal houden, wijst dit al eerder op opwinding.
De juiste context
Alles moet in zijn context gezien worden. Niet enkel de houding maar ook de situatie of omgeving spelen een rol.
Als hondenbaasje is het een goed idee om je hond regelmatig te observeren. Zo weet je perfect wanneer je hond ontspannen is en zie je direct het verschil wanneer dit niet het geval zou zijn.